Zawał serca – przyczyny, objawy, leczenie

Zawał serca, nazywany również atakiem serca, to poważny stan, który występuje, gdy przepływ krwi do mięśnia sercowego zostaje nagle zablokowany. Może prowadzić do poważnych powikłań, a nawet śmierci, dlatego szybka reakcja i odpowiednie leczenie są kluczowe.

Przyczyny zawału serca

Najczęstszą przyczyną zawału serca jest miażdżyca, czyli odkładanie się blaszek miażdżycowych w tętnicach wieńcowych. Blaszki te składają się z cholesterolu, tłuszczów i innych substancji, które stopniowo zwężają światło naczyń krwionośnych. Gdy jedna z tych blaszek pęka, może dojść do powstania zakrzepu, który całkowicie blokuje przepływ krwi do serca. Wśród czynników ryzyka zawału serca wyróżnia się:

• wysokie ciśnienie krwi,
• wysoki poziom cholesterolu,
• palenie papierosów,
• cukrzycę,
• otyłość,
• brak aktywności fizycznej,
• stres i depresję.

Objawy zawału serca

Objawy zawału serca mogą różnić się w zależności od osoby, jednak najczęstsze symptomy to:

• silny ból w klatce piersiowej, często promieniujący do ramienia, szyi, pleców lub żuchwy,
• duszności,
• zawroty głowy i osłabienie,
• zimne poty,
• nudności lub wymioty,
• uczucie lęku i niepokoju.

Warto pamiętać, że u kobiet objawy mogą być mniej typowe, np. ból w nadbrzuszu, zmęczenie czy nudności.

Diagnostyka i leczenie

Jeśli podejrzewasz zawał serca, natychmiast wezwij pogotowie ratunkowe. Szybka reakcja może uratować życie. Diagnostyka zawału obejmuje:

• badanie EKG (elektrokardiogram),
• badania krwi (markery sercowe, np. troponiny),
• echokardiografię,
• koronarografię.

Leczenie zależy od stopnia zaawansowania zawału i obejmuje:

• leki przeciwpłytkowe (np. aspiryna),
• leki trombolityczne rozpuszczające skrzepy,
• zabiegi inwazyjne, takie jak angioplastyka wieńcowa lub wszczepienie stentu,
• w ciężkich przypadkach – operację pomostowania aortalno-wieńcowego (bypass).

Profilaktyka i zapobieganie

Aby zmniejszyć ryzyko zawału serca, warto:

• prowadzić zdrową dietę bogatą w warzywa, owoce, zdrowe tłuszcze i błonnik,
• regularnie uprawiać aktywność fizyczną,
• unikać palenia tytoniu i nadmiernego spożycia alkoholu,
• kontrolować ciśnienie krwi i poziom cholesterolu,
• unikać stresu i dbać o zdrowie psychiczne.

Zawał serca to stan zagrażający życiu, dlatego niezwykle istotne jest szybkie rozpoznanie objawów i podjęcie natychmiastowych działań. Profilaktyka i zdrowy styl życia mogą znacząco zmniejszyć ryzyko jego wystąpienia.